Gratis leermiddelen voor basisvaardigheden aan mbo-studenten verstrekken onder de 18. Dat is het doel van de tijdelijke ‘Regeling Gratis leermiddelen voor taal, rekenen en burgerschap’.  Wat houdt deze regeling in? Hieronder een overzicht met de meest gestelde vragen. 

#1 Wat is de reden dat deze tijdelijke maatregel wordt ingevoerd?

Goede basisvaardigheden zijn voor iedereen een noodzakelijke voorwaarde om deel te kunnen nemen aan de maatschappij. Daarom investeren we in goede basisvaardigheden voor alle mbo studenten. Passend daarbij worden schoolboeken en licenties voor basisvaardigheden (deels) kosteloos ter beschikking gesteld aan minderjarige mbo-studenten. Daardoor ontstaat meer gelijkwaardigheid met leerlingen in het voortgezet onderwijs. Ook wordt de drempel naar het mbo verlaagd. Om deze tijdelijke maatregel uitvoerbaar te houden, voorziet deze in een algemene tegemoetkoming in schoolkosten, niet specifiek gekoppeld aan basisvaardigheden.

#2 Wie komen in aanmerking voor de tegemoetkoming?

In studiejaar 2024-2025 komen alle BOL- en BBL-studenten die een mbo-opleiding volgen bij Entree, niveau 1, niveau 2, niveau 3 en niveau 4, die geboren zijn op of na 1 september 2006 in aanmerking voor deze regeling. In het studiejaar 2025-2026 geldt dit voor dezelfde doelgroep die geboren zijn op of na 1 september 2007. Minderjarige studenten aan de VaVo en ISK komen niet voor de regeling in aanmerking.

#3 Kan een student meerdere jaren gebruik maken van de tegemoetkoming?

Ja. De maatregel geldt in studiejaar 2024-2025 voor studenten die geboren zijn op of na 1 september 2006. Voor studiejaar 2025-2026 geldt het voor studenten die geboren zijn op of na 1 september 2007. Een student die is geboren op 2 september 2007 en in studiejaar 2024-2025 aan een opleiding begint kan dus twee studiejaren gebruikmaken van de tegemoetkoming.

#4 Hoe zit het met de keuzevrijheid als een school kiest voor de voucherregeling?

Omdat het om een tijdelijke maatregel gaat, waarbij we de uitvoeringslast en -kosten zo gering mogelijk willen houden, gaat het Ministerie van OCW ermee akkoord dat de mbo-instelling een voucher aanbiedt van één specifieke distributeur/uitgever/aanbieder. De student kan er namelijk voor kiezen om boeken t.w.v. 60 euro te kopen bij deze specifieke aanbieder en de andere boeken alsnog ergens anders te kopen. Dat is ook de reden waarom de voucher geldig moet zijn voor alle schoolboeken en licenties.

#5 Mag de school de vergoeding opdelen zodat meer studenten kunnen profiteren?

Nee, dat is niet toegestaan. Iedere student die in aanmerking komt voor de tijdelijke maatregel dient een tegemoetkoming te ontvangen ter waarde van het volledige bedrag van 60 euro.

#6 Voor welke boeken geldt de tijdelijke maatregel?

De tegemoetkoming kan worden ingezet voor schoolboeken en licenties van alle vakken. De vormgeving van deze tijdelijke maatregel is niet expliciet gekoppeld aan boeken voor basisvaardigheden, maar gelet op de uitvoerbaarheid ingestoken als een tegemoetkoming voor studenten.

#7 Mag de school de vergoeding gebruiken voor het ontwikkelen van open leermaterialen?

Dit is toegestaan onder de volgende voorwaarden:

  • De open leermaterialen zijn met ingang van studiejaar 2024-2025 beschikbaar voor de studenten;
  • ze vervangen aantoonbaar leermiddelen die in het voorgaande studiejaar zijn gebruikt;
  • de leermiddelen die worden vervangen, hebben minimaal een waarde van €60.

#8 Mag de school eigen readers aan studenten verstrekken ter waarde van 60 euro?

Het doel van deze tijdelijke maatregel is het verlagen van de schoolkosten voor minderjarige studenten. Als het gratis verstrekken van eigen readers ervoor zorgt dat de kosten van studenten dalen, dan is het toegestaan de middelen hiervoor te gebruiken.

#9 Ontvangen studenten die wisselen van opleiding de tegemoetkoming opnieuw?

Elke student die in aanmerking komt voor de tegemoetkoming kan hier één keer per studiejaar aanspraak op maken. Een student die switcht van opleiding en bij de eerste opleiding al de tegemoetkoming heeft ontvangen, krijgt de tegemoetkoming niet meer bij de tweede opleiding. MBOwebshop heeft in zijn kortingsregeling ingebouwd dat een student bij het switchen van opleiding opnieuw een korting ontvangt, indien de student zijn hele bestelling inclusief zijn korting retour zendt.

#10 Hebben studenten die later instromen recht op de tegemoetkoming?

Een student die tussentijds instroomt heeft recht op de tegemoetkoming, tenzij de student eerder is ingeschreven bij een andere opleiding. Dan wordt verondersteld dat de student daar de tegemoetkoming heeft ontvangen.

#11 Moet een student die vroegtijdig uitstroomt de tegemoetkoming terugbetalen?

Nee, een student die vroegtijdig uitstroomt hoeft de tegemoetkoming niet terug te betalen.

#12 Hoe werkt de korting als anderen de kosten voor de leermiddelen betalen, zoals het Studentenfonds of sommige werkgevers van BBL-studenten?

Als de school de leermiddelen gratis aan de studenten verstrekt, hoeft er geen vergoeding aan de student te worden gegeven. Dit is in overeenstemming met de derde optie die beschreven staat in de brief van de Minister. Als de school vanuit het Studentenfonds een deel van de boeken betaalt kan de school ervoor kiezen om dit met de tegemoetkoming te verrekenen. We maken geen onderscheid in of de student, de ouders of de werkgever de leermiddelen betaalt. In alle gevallen blijft het recht op de tegemoetkoming bestaan.

#13 Heeft de studentenraad instemmingsrecht op de uitvoeringswijze?

Nee. Het verzoek van de Minister tot het tijdelijk invoeren van deze maatregel valt niet onder het studentenstatuut. Strikt genomen hoeven de genoemde opties in de brief niet ter instemming aan de Studentenraad te worden voorgelegd. De mbo-instelling kan er uiteraard voor kiezen om de studentenraad wel mee te nemen in dit besluit. OCW moedigt dit aan.

#14 Hoe zit het met de AVG?

De AVG is alleen van toepassing als scholen kiezen voor de voucherregeling, waarbij de korting door de leverancier wordt verstrekt. Scholen hebben een verwerkersovereenkomst met de betreffende partij afgesloten, waar voor de uitvoering van de regeling reeds bekende gegevens worden gebruikt. De uitvoering past in de meeste gevallen binnen reeds bestaande dienstverlening (incasso schoolartikelen of rekening naar derden). We adviseren om hierover in gesprek te gaan met de distributeur. De verantwoordelijkheid voor de juiste toepassing van de AVG ligt bij de mbo-instellingen.

#15 Moeten scholen aanbesteden?

Als een school kiest voor een voucherregeling hoeft de school niet aan te besteden. De student is immers de persoon die de leermiddelen zelf aanschaft en de korting wordt direct doorgezet naar de student. Dit is niet anders dan in de huidige situatie.
De mogelijkheid om gratis boeken en licenties te verstrekken aan de studenten is onder andere bedoeld voor scholen die dit reeds doen. Hierbij is er al sprake van een overeenkomst. Indien scholen die nog geen gebruik maken van deze mogelijkheid hiertoe besluiten, gelden de wettelijke bepalingen en kun je te maken krijgen met aanbestedingen.

#16 Wanneer ontvangen de mbo-instellingen de beschikbare middelen in de Rijksbijdragebeschikking (lumpsum)?

Voor 2024 zijn de middelen reeds meegenomen in de rijksbijdragebeschikking (lumpsum) die de mbo-instellingen hebben ontvangen in september 2023. In september 2024 ontvangen mbo-instellingen de middelen voor 2025.

#17 Moeten mbo-instellingen de uitgaven aan de tegemoetkoming verantwoorden?

We vragen de mbo-instellingen om de uitgaven aan de tegemoetkoming kort te verantwoorden in het jaarverslag. Hierin moeten de uitgaven en de gekozen uitvoeringsoptie worden opgenomen.

#18 Moet de door de student niet gebruikte korting door de school aan het Ministerie van OCW worden terugbetaald?

Nee. Indien een student geen gebruik maakt van de korting, hoeft de school deze niet terug te betalen aan het Ministerie van OCW. Er wordt wel van scholen verwacht dat zij zich inspannen om studenten op een goede manier te informeren over de kortingsregeling en hen te stimuleren om hier gebruik van te maken. In de tussentijdse evaluatie van de tijdelijke regeling wordt het aantal gebruikte kortingen wel meegenomen.

#19 Als een student slechts een deel van de korting heeft gebruikt, moet school dan het resterende bedrag alsnog overmaken aan de student?

Nee, dat hoeft niet.

#20 Hoe kunnen scholen de geldstromen verantwoorden naar de accountant?

Deze verruiming van de besteding van de lumpsum is opgenomen in het onderwijsaccountantsprotocol (OAP). Het valt daarmee onder de gebruikelijke werkzaamheden van de accountant bij de rechtmatige besteding van de lumpsum.

#21 Waar kan ik informatie vinden over de dienst die MBOwebshop aanbiedt?

Voor informatie over de dienst van MBOwebshop kun je terecht op hun FAQ-website of contact opnemen met de relatiemanager van jullie school.

Waar kan ik terecht met overige vragen?

Je kunt voor overige vragen terecht bij het Ministerie van OCW via: schoolboekenmbo@minocw.nl of bij MBO Digitaal via: Marc Dietzenbacher.