17 november 2022: Onderbouwd je onderwijs verbeteren
Aantrekkelijk interactief onderwijs bieden met behulp van data. Hoe doe je dat? In het mbo zijn prachtige best practices beschikbaar. Scholen werken met veel biedende applicaties die geen grootschalige onderwijshervorming vereisen. In de Innovatie Etalage van 17 november staan drie tools centraal waarmee je onderbouwd je onderwijs kunt verbeteren.
Het mbo staat voor een digitaliseringsopgave. Hoe kunnen we als mbo-instellingen daarin van elkaar leren? Die vraag heeft het team Innovatie Stimuleren van het programma Doorpakken op Digitalisering beantwoord door laagdrempelige Innovatie Etalages te organiseren. Op 17 november is opnieuw een aantal mensen digitaal aangehaakt om te luisteren naar pitches en om samen daarover door te praten. Erwin Bomas, senior adviseur bij Stichting Kennisnet, is gespreksleider. Hij heet allen welkom en introduceert bij de kijkers vervolgens de drie pitchers Friederike Sadewasser, Ivo Lentjes en Jacintha Dijkstra.
Hele Taak Eerst in Padlet
Friederike Sadewasser is als onderwijskundige en onderzoeker verbonden aan het practoraat Mediawijsheid in Amsterdam. Zij onderzoekt innovatieve onderwijsconcepten en tools en begeleidt docenten in het gebruik ervan. In haar pitch introduceert zij Hele Taak Eerst, een didactische methode waarbij een docent niet met de uitleg maar met de eindopdracht begint. De tool Padlet, een digitaal prikbord waarop je als docent al je instructievideo’s, uitleg en opdrachten kunt zetten, biedt de perfecte ondersteuning voor deze vorm van meer gepersonaliseerd onderwijs. Via de Padlet kan de student scrollend door de les heen gaan, kijken, lezen en opdrachten maken die passen bij zijn snelheid en niveau.
Friederike: “Om wat van de eindopdracht te kunnen maken, hebben de studenten instructievideo’s en oefeningen nodig. Die zet je ook in Padlet. De studenten voelen zich meer uitgedaagd dan in een reguliere les. Zij uploaden hun huiswerk in Padlet. De volgende les kom jij met je feedback.”
“Met Hele Taak Eerst wordt differentiëren nog makkelijker. Je begint bijvoorbeeld met een formatieve quiz met behulp van Kahoot, Socrative of Mentimeter. De data die deze instaptoets oplevert, geven jou direct een goed beeld van de groep en van elke student afzonderlijk. Je kunt in Padlet verdiepende oefeningen of video’s zetten. Aan jou als docent vooral de taak om de online lesstof helder en georganiseerd aan te bieden.”
LessonUp: tool voor interactieve lessen
Ivo Lentjes is docent ICT bij Rijn IJssel. In zijn pitch laat hij de aanwezigen kennismaken met de applicatie LessonUp. Hij nodigt iedereen uit om in te loggen. Om zo te ervaren welke leerinformatie beschikbaar is in deze tool. Een docent heeft tal van mogelijkheden om lesonderdelen toe te voegen. Zo ook de multiplechoicevraag ‘Welke tool gebruik jij het meest?’ De aanwezigen krijgen de vraag op hun scherm en beantwoorden hem. Ivo: “Ik zie gelijk wie wat geantwoord heeft. Ik kan de scores per student meten. En ik zie ook of studenten aangehaakt blijven.”
Hij maakt veel gebruik van de rapportagemogelijkheden in LessonUp. “Die geven mij data op klassenniveau, lesniveau en leerlingniveau.” De tool heeft ook een handige toetsmodule. De docent kan van elke les een toets maken door in het bewerkscherm een vinkje te zetten bij het vak Toets. Ivo: “Ik laat jullie zien hoe een toetsuitslag eruit ziet en welke data zo’n uitslag mij oplevert op welk niveau. Hier zie ik bijvoorbeeld op klasniveau of een vraag slecht of juist goed is beantwoord. Kortom, LessonUp geeft mij veel mogelijkheden om interactieve lessen te maken, om de leerinhoud ervan te toetsen en om te leren van de rapportages.”
Check Ivo’s les hier
Gericht begeleiden dankzij data
Jacintha Dijkstra is behalve docent rekenen bij de opleiding Verzorging ook icoach bij ROC Noorderpoort in Groningen. Als derde pitcher laat zij enthousiast zien welke informatie de tool Rekenblokken haar oplevert. “Ik ga tijdens een les het gesprek aan met een student als ik zie dat zij nog maar drie rekenopgaven heeft gemaakt. Data over een langere periode bespreek ik met de mentor of de studieloopbaanbegeleider. Vallen die data tegen, dan kijken we of mogelijk onderliggende problemen – bijvoorbeeld in de thuissituatie – deze data kunnen verklaren. In de gesprekken met de ouders laat ik op basis van de data van Rekenblokken zien dat hun dochter of zoon het erg goed doet of juist wat achterblijft.”
Dankzij Rekenblokken kan Jacintha nu haar studenten gericht begeleiden. “Ik bied maatwerk aan. Ik kan de scores van verschillende studenten vergelijken en daarop mijn interventies afstemmen.”
Zij droomt van een dashboard op instellingsniveau, waar ze bij ROC Noorderpoort ook mee aan de slag gaan. “Alle vakdocenten kunnen daarop de scores van hun studenten aflezen. Alle studenten kunnen zien hoever zij nog verwijderd zijn van de finish en wat zij daarvoor nog moeten doen. Op die manier laten we de data voor ons werken.”
Data zijn gevoelig
Het gebruik van data is een maatschappelijk gevoelig thema. In de bespreking na de pitches is de vraag dan ook relevant: wat vinden de studenten ervan dat hun data worden verzameld? Jacintha: “Goede vraag. Wij maken duidelijk dat we de data gebruiken om ze beter te laten presteren. Dan hebben studenten er begrip voor.”
Ivo: “Mijn studenten werken continu met data; zij staan er niet zo bij stil, denk ik. Onder mijn collega-docenten leeft wel de vraag wanneer data valide zijn. Dan gaat het om meer dan v’tjes, g’tjes of groene vinkjes. Uit een dashboard moet duidelijk blijken welke werkprocessen een student kent of nog niet, wat zijn persoonlijke ontwikkeling is en waar we hem moeten ondersteunen.”
Er blijft na deze Innovatie Etalage – de laatste van 2022 – genoeg stof tot overdenken over. Intussen hebben de aanwezigen hun voordeel kunnen doen met de mooie pitches over Padlet, LessonUp en Rekenblokken.
Meer weten?
- Overzichtspagina Innovatie Etalage
- Programma Doorpakken op Digitalisering
- Publicatiepagina Innovatie stimuleren