‘Kijk vanuit waarden naar digitalisering in het mbo’
Worden publieke en onderwijswaarden als gelijkheid, menselijkheid en autonomie door digitalisering bevorderd of geschaad? Hoe zorgen mbo-instellingen dat die waarden vooral worden versterkt? Hoe vinden zij de balans? In deze podcastserie – gemaakt in samenwerking met Kennisnet – staat het middelbare beroepsonderwijs centraal.
Aflevering 1 ROC Friese Poort: Omgaan met digitale afleiding
ROC Friese Poort maakt werk van brede vorming, van student en docent. “We leiden niet alleen op voor een beroep. Persoonsvorming dragen we net zo hoog in het vaandel”, zegt Remco Meijerink, bestuurder bij ROC Friese Poort. “In het mbo ligt de nadruk teveel op het beroepsmatige. We moeten meer oog hebben voor de student als mens, juist ook bij het digitaliseren van onderwijs.”
Zo leert ROC Friese Poort studenten omgaan met digitale afleiding. “Bij het vormen van een digitaal moreel kompas hoort ook dat je denkt aan je gezondheid, dus je smartphone op stil zet als je dat wilt,” aldus Renze Tjoelker, practor digitale weerbaarheid.
Maar soms stelt de ROC Friese Poort met technologie de studenten juist ongewild bloot aan afleiding. Meijerink: “Voor de veiligheid van onze systemen vroegen we onze studenten om na het invoeren van hun gebruikersnaam en wachtwoord, de aanmelding te bevestigen op de smartphone. Hiervoor hebben studenten de smartphone nodig. Tijdens de les. Wat is dan belangrijker: de veiligheid van het schoolsysteem, of de rust van de student?”
Wil je weten hoe ROC Friese Poort dit dilemma oplost? Luister naar de podcast.
Aflevering 2 ROC van Twente: Digitaal burgerschap en dataprofiling, gaat dat samen?
ROC van Twente maakt werk van digitaal burgerschap. Studenten leren zich kritisch te verhouden tot digitalisering, beroepsmatig, maar ook in hun persoonlijke leven. Maar welk digitaal voorbeeldgedrag vraagt dat van de mbo-instelling zelf? Komt wat een ROC predikt niet in het gedrang door bijvoorbeeld steeds meer te doen aan dataprofiling? Het risico van dataprofiling is namelijk dat de student in zijn autonomie wordt beperkt.
Remco Pijpers, expert op het gebied van digitale geletterdheid en ethiek bij Kennisnet, gaat hierover in gesprek met bestuurder Trudy Vos en Laurence Guérin, practor burgerschap. Vos en Guérin vertellen in deze aflevering hoe zij naar balans zoeken. Trudy Vos is ook aanvoerder van het thema Digitaal burgerschap in het programma Doorpakken op digitalisering.
Aflevering 3: ROC Noorderpoort: Ethische grenzen bij data-ondersteund onderwijs
Er wordt heel veel data verzameld in het onderwijs. Daar kunnen scholen en mbo-instellingen hele interessante inzichten uit halen. Bijvoorbeeld welke programma’s nu echt bijdragen aan een goed leerresultaat. Of inzicht in welke leerlingen of studenten met bepaalde achtergrondkenmerken (denk aan eerdere schooluitval, sociale omstandigheden of bepaalde demografische gegevens) veel vaker vroegtijdig uitvallen.
Met die kennis kun je handelen. In het belang van de instelling en in het belang van de student. Maar die belangen hoeven niet altijd overeen te komen.
Erwin Bomas, adviseur op het gebied van innovatie en ethiek bij Kennisnet, gaat hierover in gesprek met Wim van de Pol, bestuurder bij ROC Noorderpoort, en zijn collega Albert Vlaardingerbroek, programmadirecteur bij ROC Noorderpoort. Beiden zijn betrokken bij het thema data-ondersteund onderwijs in het programma Doorpakken op Digitalisering.
De heren vertellen uitgebreid over de experimenten die ROC Noorderpoort doet met data-ondersteund onderwijs. Ze lichten toe waarom je moet spreken van ‘data-ondersteund onderwijs’ in plaats van ‘datagestuurd’ of ‘datagedreven’. Daarbij benadrukken ze het belang van het centraal zetten van waarden. Daarnaast stellen zij dat studenten altijd op de hoogte moeten zijn over de data die van hen wordt verzameld, waarom en of zij daarmee akkoord zijn.