MIEC Data & AI lanceert eerste volledig digitale mbo-docent

Vandaag, op 4 februari 2025 is in Tilburg de eerste volledige digitale mbo-docent gelanceerd. Een initiatief van Mbo Innovatie & Expertise Community (MIEC). Deze AI-gegenereerde docent die studenten, onderwijsprofessionals en werkenden ondersteunt, luistert naar de naam IMCE.

In Tilburg beantwoordde ze, ondanks wat opstartproblemen, vragen van een nieuwsgierig publiek. Om vervolgens snel te worden vervangen door haar digitale opvolgster IMCE 2.0. De digitale docent maakt deel uit van een platform waarin publieke en private partijen samenwerken om het mbo voor te bereiden op de toekomst.

Brabantse samenwerking

Zul je nét zien dat de techniek je in de steek laat, moeten de presentatoren van de introductiemiddag gedacht hebben. In plaats van een vlotgebekte avatar, verscheen een kwartet aan tabbladen op het scherm bij Mindlabs. Deze locatie, onderdeel van Yonder, was uitgekozen om de voorlopige resultaten van de samenwerking tussen zes Brabantse mbo-scholen (Koning Willem I College, Curio, Yonder, Summa, Yuverta en Ter AA) en bedrijven te tonen aan de onderwijswereld. Na een herstart liet IMCE zich zien: een eigentijdse jongedame die zich soepeltjes door de vragen van de aanwezigen navigeerde. “Ik ben een slimme digitale leercoach die zich razendsnel ontwikkelt. Met de kracht van AI & data en slimme technologieën leer ik elke dag bij, zodat ik straks onderwijs en praktijk nog beter kan verbinden”, was haar vlotte antwoord op de vraag waarvoor ze op aarde is. Maar echt overtuigen deed deze geanimeerde verschijning niet. Ze is nog in opleiding, luidde de toelichting. In 2025 zijn we gewend geraakt aan verbluffende visuals en levensechte kunstmatige intelligentie. IMCE leek qua uiterlijk te zijn blijven hangen ergens in 2008.

Aanvulling of vervanging?

Dat hebben de ontwikkelaars zich ook gerealiseerd. Want IMCE 2.0 stond al klaar om haar voorganger weg te blazen. Deze recentste versie van de digitale mbo-docent heeft een mimiek die niet onderdoet voor de computer generated images die we in de bioscoop zien. Ook op inhoud scoorde IMCE 2.0 uitmuntend. Een accurate aanvulling op een drukke docent die niet altijd bereikbaar of beschikbaar is. Of misschien een toekomstige vervanger? Juist daarin schuilt volgens Ronald Ferket en Michelle Linders, beiden namens MIEC Data & AI, de angst van sommige onderwijsprofessionals. Linders: “De kracht van het mbo is dat het gaat om vakmanschap dat vraagt om leren in verbinding. Docenten zijn daarbij onmisbaar. IMCE is voor studenten een aanvullende vraagbaak en informatiebron waardoor meer ruimte ontstaat voor docenten om te doen wat ze het liefst doen: als coach studenten begeleiden.”

AI-vaardigheden

De informatie waar IMCE zich op toespitst, hangt samen met vier modules die scholen en bedrijven kunnen afnemen. Deze zijn losjes gebaseerd op het Unesco-framework* en richten zich op de inzet van AI-technieken en de engineering van AI-systemen. Maar ook op de ethische kant van AI en de kritische houding die we als mens altijd zouden moeten betrachten. Op deze laatste ‘zachte’ thema’s ligt volgens Ferket de nadruk: “De ontwikkeling van AI gaat met een duizelingwekkende vaart. We moeten er iets mee, zoveel is duidelijk. Met ons platform willen we mbo-scholen helpen om de belangrijkste data- en AI-vaardigheden te integreren in hun onderwijsprogramma’s en docenten en studenten voor te bereiden op de toekomst. Daarbij kun je denken aan vaardigheden zoals kritisch denkvermogen met betrekking tot het gebruik en ontwerp van AI, moreel beoordelingsvermogen, ethische reflectie en basisbegrip van de techniek.”

Gedragsverandering

‘Technofilosoof’, auteur en Fontys-docent Rens van der Vorst was als keynote-spreker aanwezig om de zaal op te roepen om vol in te zetten op vooruitgang, maar kritisch te blijven op technologie. Een gewaagde keuze van de organisatoren als je de (luister)boektitels “Appen is het nieuwe roken”, “Wat kun je allemaal leren van Pornhub?” en “Is Buienradar wel te vertrouwen?” in ogenschouw neemt. Onze relatie met technologie wordt steeds intiemer, hield hij de aanwezigen voor, en het wordt er lang niet altijd leuker, gezelliger of spontaner op. “Daarvan moeten we ons bewust zijn, want technologie verandert ons gedrag. We kunnen niet passief toekijken.”

Leven lang ontwikkelen

Behalve studenten en docenten kunnen ook bedrijven een beroep doen op het platform. Aan de hand van een vouchersysteem kunnen ze modules afnemen en medewerkers ‘upskillen’. Dit allemaal in het kader van Leven Lang Ontwikkelen. Voor de financiering van MIEC Data & AI werd gebruikgemaakt van het Regionaal Investeringsfonds, bedoeld om mbo-studenten nog beter voor te bereiden op de huidige en toekomstige arbeidsmarkt, door hen al tijdens hun studie te laten werken met state of the art-technieken en -methoden. Bedrijven als Sligro en Heijmans participeerden in de private financiering.

*Unesco heeft twee Engelstalige AI Competency Frameworks uitgebracht: één voor docenten en één voor leerlingen en studenten. Deze kaders zitten vol concrete tips om docenten te helpen AI op een verantwoorde en effectieve manier in te zetten. Uitgangspunt is dat AI de mens dient, niet andersom.

Meer informatie

IMCE en de Data & AI-modules vind je op miecdata.nl
Videobeelden van de bijeenkomst in Mindlabs: elmervanbree.com
Mbo Innovatie & Expertise Community (MIEC) is een samenwerking onder de vlag van Kennispact mbo Brabant: kennispactmbobrabant.nl
Lees de blog van JaapJan Vroom over dit onderwerp.