Het maken en delen van leermateriaal, hoe doen deze 5 docenten dat?
Veel docenten in Nederland delen al leermaterialen met docenten en studenten uit heel Nederland. Denk aan kennisclips op YouTube, volledige lesmodules op Wikiwijs, korte lessen in Xerte of Sway. Voor de Open Education Week hebben we vijf docenten (Marja Hiemstra van ROC van Twente, Annet Smith van Nova College, Emma de Rijk van ROC van Amsterdam (Flevoland), Sylvia Lenten van ROC van Amsterdam en Petra Holstein van het Drenthe College) geïnterviewd en ook aan hen gevraagd hoe we dit delen verder kunnen stimuleren. Lees hier hun enthousiaste verhalen met persoonlijke ervaringen en tips.
Interview Marja Hiemstra
Wie ben je en waar werk je?
Mijn naam is Marja Hiemstra én ik werk bij het ROC van Twente. Ik ben daar docent Economische vakken én ben ambassadeur Educatieve Technologie. In mijn training tot ambassadeur Educatieve Technologie ben ik in aanraking gekomen met de vele mogelijkheden die ict te bieden heeft bij de ondersteuning van mijn lessen.
Welke leermaterialen deel je?
Ik deel in principe alles én op dit moment ben ik bezig met het maken van animatie-theorie filmpjes voor niveau2 voor het vak boekhouden. Dit doe ik met het gratis programma POWTOON. Ik deel alle filmpjes via mijn YouTube-kanaal: Marja Hiemstra
Wat heeft gemaakt dat je je leermaterialen deelt?
Ik vind het leuk en ben trots op alles wat ik maak én vind het leuk dat iemand anders hier iets aan heeft en kan gebruiken. Waarom zouden veel mensen met hetzelfde bezig zijn en ook zijn er mensen die hier niet handig in zijn én in andere dingen weer handig zijn. Samen wordt het nog leuker!
Deel je met het oog op studenten of docenten?
Eigenlijk deel ik met het oog op beiden. Voor de student, want die kan nu plaats en tijdonafhankelijk mijn materiaal bekijken en beluisteren. Voor de docenten, want die hoeven dit nu zelf niet te doen. En als laatste voor mijzelf. Ik kan met zo’n animatiefilmpje in ongeveer 1-2 minuten iets uitleggen, waar ik voor het bord soms wel een half uur de tijd voor nodig heb. Super cool. Ook fijn is dat ik mijn filmpje heel rustig probeer in te spreken, dit is nog een bijkomend voordeel. In live-action praat ik, door enthousiasme, dikwijls ietwat te snel.
Wat is je beste tip aan docenten die het ook overwegen?
Gewoon doen, want het is super leuk om te doen. Het wordt ook erg gewaardeerd door de studenten én het scheelt je uiteindelijk veel tijd. Er staan veel tutorials op YouTube om je te helpen hoe Powtoon precies werkt.
Welke opdracht wil je ons, team Leermiddelen, meegeven?
Geweldig dat jullie dit op- en aanpakken. Op dit moment weet ik niet zo goed wat ik jullie zou kunnen meegeven én mocht mij later iets te binnen schieten dan laat ik van mij horen.
Interview Annet Smith
Wie ben je en waar werk je?
Ik ben Annet Smith en ik ben i-coach bij ROC Nova College.
Welke leermaterialen deel je?
Ik heb heel veel soorten leermateriaal gemaakt in de loop der jaren. Dat begon met een site met links voor het vak Engels dat ik gaf en langzamerhand kwam daar steeds meer bij. Ik heb vanaf 2011 veel ontwikkeld in Wikiwijs, bijvoorbeeld een leerlijn voor onze docenten om digitaal vaardiger te worden. Sinds 2018 maak ik ook instructievideo’s en die deel ik via YouTube. De video’s gaan over ict-toepassingen van Microsoft en wat je daarmee in het onderwijs kan doen. Mijn kanaal heeft er in de corona tijd ineens veel leden bij gekregen. Naast video’s maak ik ook graag gebruik van Sway om materiaal te maken, omdat je daarin zoveel verschillende elementen zoals tekst, video, documenten, plaatjes en links kunt verzamelen en ook nog eens fraai kunt presenteren. Een voorbeeld is deze Sway die ik voor docenten heb gemaakt over hoe je met Teams aan de slag kunt.
Wat heeft gemaakt dat je je leermaterialen deelt?
Ik hou er zelf heel erg van om kennis op te halen en te leren van wat anderen delen en ik merkte dat anderen mijn materiaal ook nuttig vinden, dus deel ik het graag. Waarom zou iedereen die kennis heeft dat alleen voor zijn eigen school/vak willen houden? We moeten samen verder komen en dan is het beter om die kennis zo breed mogelijk te delen.
Deel je met het oog op studenten of docenten?
Ik deel in eerste instantie voor docenten, omdat dat in mijn werk mijn doelgroep is. Maar af en toe komen er ook vragen om iets voor studenten te maken, zoals een kleine reeks video’s over Teams voor studenten met een lage taalvaardigheid en een Sway over Teams.
Wat is je beste tip aan docenten die het ook overwegen?
Begin met een onderwerp waar je veel van weet en kijk wat voor je doelgroep het beste werkt. Zijn ze gebaat bij beeld of liever iets om te lezen of zelfs te printen? Je hoeft niet meteen een YouTube kanaal op te tuigen, maar je zou ook in bijvoorbeeld een Facebook groep of via LinkedIn je materiaal kunnen delen. Je zult zien dat het delen van je materiaal en je kennis zeer gewaardeerd wordt.
Welke opdracht wil je ons, team Leermiddelen, meegeven?
Ik merk dat het delen van leermateriaal nog op allerlei bezwaren stuit. Ik zou die gaan onderzoeken en proberen weg te nemen. Waarom delen mensen niet en is dat kennelijk niet vanzelfsprekend? Ik vind dat persoonlijk heel raar, maar vind het ook lastig om anderen ervan te overtuigen dat wat ze hebben gemaakt het delen waard is.
Interview Emma de Rijk
Wie ben je en waar werk je?
Ik heet Emma de Rijk en werk bij het ROC van Amsterdam/Flevoland locaties Hoofddorp en Lelystad. Ik ben van oorsprong docent Spaans en geef nu Nederlands en burgerschap.
Welke leermaterialen deel je?
Wat ik deel is wat ik maak. Word boekjes met een lessenserie, PowerPoints ter begeleiding en nu staan Xertes in de starblokken! Dat vind ik een enorme stap vooruit, want de student is erbij gebaat om informatie en processen op diverse manieren aangereikt te krijgen. We hebben ontdekt dat contact met de studenten heel belangrijk is en dat je die tijd niet wilt besteden aan; ‘op welke bladzijde staat dat, mevrouw?’ Als de instructies online te bekijken zijn en de studenten worden begeleid bij het gefaseerd werken (vóór de les instructies lezen en opvolgen en in de les een stap voorwaarts maken en na de les het geleerde toepassen in een creatieve opdracht), dan gaan we leren zoals ik dat altijd voor ogen had. Daarom wilde ik docent zijn.
Wat heeft gemaakt dat je je leermaterialen deelt?
Delen nodigt uit tot leren. Het is de basis van mijn leerfilosofie. We leren altijd en we kunnen van iedereen leren. Daarom is delen voor mij essentieel voor leren. En als ik niet aan het leren ben, hoe kan ik dan een student aanzetten tot leren? Ook hij of zij is gebaat bij delen.
Deel je met het oog op studenten of docenten?
Beiden: het doel van onderwijs is leren voor iedereen, wat mij betreft.
Wat is je beste tip aan docenten die het ook overwegen?
Als je je openstelt om te delen, dan ervaar je wat jouw studenten meemaken. De dag dat je daarmee begint, wordt je leven als docent wat spannender. Dat is die van de student elke dag. En als je die uitdaging aanpakt, dan zul je merken dat het steeds gemakkelijker gaat en de meerwaarde van delen is dat jij complimenten kunt krijgen voor wat je doet: hoe leuk is dat! Ook voor studenten, trouwens. We geven en nemen en dat is uitdagend en levert zo veel meer op. Ik zou zeggen: het is een win-win.
Welke opdracht wil je ons, team Leermiddelen, meegeven?
Beste teamleden: realiseer een community waarin we kunnen oefenen met delen. Waarin we kunnen leren van elkaars successen en elkaar helpen om gevarieerd en rijk leermateriaal te maken. Ik doe heel graag mee!
Interview Sylvia Lenten
Wie ben je en waar werk je?
Ik ben Sylvia Lenten, 60 jaar jong en ik werk nu alweer 20 jaar bij ROC van Amsterdam, MBO-college Zuid, afdeling SV. Ik geef theorieles en dan voornamelijk Theorie van de Praktijk.
Welke leermaterialen deel je?
Ik deel al mijn leermaterialen, dat deed ik al voordat we online gingen. Variërend van toetsen, PowerPoints, Prezi’s en Kahoots (via mijn inlogcodes). Nu zijn het vooral de bootstraps en de interactieve minimodules van Xerte die ik deel met mijn collega’s.
Wat heeft gemaakt dat je je leermaterialen deelt?
Ik vind het niet meer dan normaal om de materialen die ik maak te delen. Ik overleg ook altijd met mijn collega’s over wat we nodig hebben of ze het goed vinden wat ik gemaakt heb en of ze het na willen kijken. Op deze manier krijg je geen producten die niemand wil gebruiken. Ik ben er ook wel trots op dat ze de door mijn gemaakte producten willen gebruiken.
Deel je met het oog op studenten of docenten?
Ik doe het voor het team maar ook voor de leerlingen, op deze manier krijgen ze allemaal dezelfde soort lessen (met de persoonlijke touch van de leerkracht) en kan je ook makkelijk een les overnemen. Ik vind zelf ook heel leuk om lesmateriaal te maken en gebruik daarvoor ook weleens lesmateriaal van collega’s bijvoorbeeld een PowerPoint die ik dan in een bootstrap zet. Ik haal er veel voldoening uit dus ik zou zeggen deel alles wat je hebt en leer van elkaar.
Wat is je beste tip aan docenten die het ook overwegen?
Een tip geven vind ik wel lastig. Ik vind het geweldig als alles toegankelijk wordt, past toch ook in de digitale wereld van nu. Ik ben enthousiast en zou zeggen ga zo door.
Leermateriaal van Sylvia:
Interview Petra Holstein
Wie ben je en waar werk je?
Mijn naam is Petra Holstein. Ik ben docent rekenen en digitale
vaardigheden op het Drenthe College in Assen, tevens ben ik DigiCoach op de locatie, maar ook DC-breed en sinds december 2018 mag ik me Nationaal MediaCoach noemen.
Welke leermaterialen deel je?
Mijn doel is het onderwijs zo aantrekkelijk, gevarieerd en up to date mogelijk aan te bieden. Ik laat me inspireren door collegae in de breedste zin van het woord op allerlei social media. Ik schrijf ook af en toe een blog op mijn website www.petraholstein.nl. Alles wat ik ontdek, wil ik met anderen delen zodat zij er ook iets aan hebben. Leuke lessen van anderen die gedeeld worden deel ik met collega’s (via Teams). Dan maakt het niet uit of het burgerschap, Nederlands of een ander vak is. Instructiefilmpjes van anderen of van mezelf, PowerPoints, als er vraag naar is deel ik het. Ik deel sinds kort ook (reken-)lessen via LessonUp. En een heel jaar digitale vaardigheden voor niveau 1 en 2, twee lesuren per week, deel ik met collega’s. Het verder delen, buiten de organisatie gebeurt als het qua lay out wat meer gestroomlijnd is. Een handboekje over blended learning, met allerlei tips deelde ik in september met al mijn DC collega docenten en op Twitter. Open source materiaal … ik vind dat alles open source moet zijn, dat iedereen moet delen maar wel onder naamsvermelding van de oorspronkelijke maker.
Wat heeft gemaakt dat je je leermaterialen deelt?
Delen is een soort innerlijke drang. Als ik enthousiast voor of over iets of iemand ben, dan wil ik dat zo veel mogelijk mensen daar kennis van nemen. Ik plaats het op verschillende sociale media. Ieder moet dan zelf maar doen wat hij er mee wil doen. Ik probeer dingen uit die ik vooral van twitter haal en maak het op maat voor mijn eigen vak, opleiding of ROC. Zo denk ik bijvoorbeeld een poos na over de vraag van studenten… “waar hebben we digitale vaardigheden voor nodig.” Uiteindelijk kom ik met een koppeling naar de 21e eeuwse vaardigheden en link ik het aan het beroepsveld. Ik laat het meerdere malen terugkomen. Sinds ik dit zo aanpak krijg ik nooit de vraag of opmerking meer dat mijn lessen zinloos zijn. Steeds op zoek gaan naar nieuwe uitdagingen Ik heb wel eens gezegd dat het waarschijnlijk zo’n gevoel is die missionarissen vroeger hadden toen ze het Christendom uitdroegen. De innerlijke drang om het goede woord door te geven. Mijn waarheid, wat betekent dat ik me uiteraard bewust ben van het feit dat er meerdere waarheden naast elkaar kunnen bestaan en worden uitgevoerd.
Deel je met het oog op studenten of docenten?
De student heb ik altijd als eindgebruiker voor ogen. En daardoor wil ik good practices ook graag delen met collega’s. Zo deel ik graag ervaringen in workshops. Bijvoorbeeld over PowerPoint of Teams. De lessen digitale vaardigheden met 21e eeuwse vaardigheden en mediawijsheid deel ik met mijn collega’s omdat ik er van overtuigd ben dat het vak zoveel meer is dan alleen ict-basisvaardigheden. Motivatie van de student wil ik vergroten. Waar IK blij van word, worden anderen ook vaak blij van!
Wat is je beste tip aan docenten die het ook overwegen?
Mijn beste tip is, sluit je aan bij onderwijsgroepen op Facebook en op andere social media. Er zijn vaak veel enthousiaste collega’s te vinden, die je positief kunnen beïnvloeden. Je hoeft niet alles gelijk toe te passen, maar pas het aan aan jouw doelgroep en probeer es iets kleins uit. Nog een tip is, volg workshops van collega’s. Ook daar haal je veel uit dat je kan inzetten in je online les. Als Microsoft Innovative Educator Expert ken ik veel andere Micrososft experts die me verder kunnen helpen mocht ik met iets vastlopen. Binnen je eigen ROC kan je veel delen, niet alles hoeft een perfect eindproduct te zijn. Cluster je als vakdocenten en blijf ontwikkelen. Niks is ooit helemaal af. Netwerken en bruggen slaan. In verbinding komen.
Welke opdracht wil je ons, team Leermiddelen, meegeven?
Deel meer dan alleen tools. Ga ook eens in overleg met studenten, zorg dat er docenten in de werkgroep zitten die nog dagelijks met studenten werken. Probeer alles eerst uit en duidt verschillende gebruiksmogelijkheden. Wees zichtbaar niet alleen op LinkedIn, op dit moment zijn er inspirerende groepen op facebook die veel materiaal delen. Wees zichtbaar en laagdrempelig. Zo praktisch mogelijk. Vertrouwen, durven en groeien zijn woorden waar we met zijn allen inhoud aan kunnen geven. Streef naar het beste en hoogst haalbare.
Dit artikel is een onderdeel van een reeks artikelen voor de Open Education Week (1 – 5 maart 2021). Bekijk de Open Education Week pagina voor de andere artikelen.