Inzet van ICT: Hoe draagt monitoring bij aan gelijke kansen?

Kan monitoring als instrument helpen bij het behalen van de 12 doelstellingen in de werkagenda? In deze artikelreeks laten we zien dat monitoring een krachtig middel is om ambities meetbaar te maken. Hiermee kun je concreet sturen op beleid. In deel 1: hoe je met het in beeld brengen van ICT-competenties bij docenten kunt sturen op kansengelijkheid. 

Streven naar kansengelijkheid impliceert streven naar optimale mogelijkheden en voorzieningen voor alle mbo studenten. Een beperking, gebrek aan materiële middelen in de thuissituatie of gebrek aan ondersteuning vanuit de omgeving mag hier niets aan afdoen. Technologie kan hierin een faciliterende rol spelen, maar kan juist ook grotere kansenongelijkheid in de hand werken. Het is belangrijk dat we begrijpen hoe deze mechanismen werken. Met een groeiende rol van technologie in het onderwijs, moet ook ons bewustzijn over de invloed en uitwerking van technologie op kansen(on)gelijkheid vorm krijgen. Dit begint bij het in beeld brengen van de ict-competenties bij docenten: 

Vormgeven aan maatwerk met monitoring

Kansenongelijkheid actief bestrijden vraagt om actief interveniëren. Verschillende onderzoeken tonen aan dat maatwerk in het onderwijs de invloed van achtergrondkenmerken kan opheffen. Maatwerk is echter alleen mogelijk met inzicht: de monitor Leren en lesgeven met ict brengt in beeld in hoeverre onderwijzend personeel ict toepassingen inzetten en actief behandelen in de klas. Het onderzoeksinstrument van het iXperium/CoE gaat in op verschillende competentiegebieden, waaronder de vaardigheden die nodig zijn om les te geven met ict. Docenten worden onder andere gevraagd naar de mate waarin differentiatie wordt toegepast, hoe ict wordt ingezet om onderwijs blended vorm te geven en hoe vernieuwende toepassingen vanuit de beroepspraktijk een plek krijgen in het onderwijs. 

Deze data zijn ruw en behoeven context om van waarde te zijn. Nadat de vragenlijst op een school is uitgezet, volgt een analyse door de onderzoekers van het iXperium/CoE. Vervolgens worden de (conclusies uit de) data op verschillende manieren en niveaus aangeboden. Per docententeam is vast te stellen welke vaardigheden aanwezig zijn en waar ruimte is voor verbetering. De monitor brengt hiermee het vertrekpunt én een vergezicht in beeld. 

Impact maken op kansengelijkheid

Inzicht in aanwezige vaardigheden geeft indirect inzicht in kansengelijkheid. Hierin is de rol van de docent veelal nog onderbelicht, terwijl het juist hun vaardigheden en verwachtingen zijn die het meeste impact maken op de voortgang van studenten. Veel meer dan bijvoorbeeld toegepaste hard- of software. Met enkel toegang tot technologie wordt geen kloof gedicht; een goede begeleiding en reële verwachting is voorwaarde om technologie in dienst te stellen van kansengelijkheid. Dit vraagt om docenten die studenten kritisch opleiden ten opzichte van de technologie die ze gebruiken: hoe kun je informatie wegen? Welke gegevens laat je achter? Hoe word je bewust van de intentie van een bericht? Allemaal voorbeelden van digitaal burgerschap of mediawijsheid. Het zijn deze competenties bij docenten die we monitoren en wegen naast andere competentiegebieden, zoals de studentgestuurde visie op onderwijs. 

Doelstellingen uit de werkagenda

Monitoring is een goede voedingsbodem om het evidence-based werken verder te stimuleren en kan worden ingezet om verschillende doelstellingen uit de werkagenda te concretiseren. In deel twee van deze reeks lees je hoe monitoring bijdraagt aan het versterken van de kansrijke positie van studenten in de toekomstige arbeidsmarkt.  

Leestips:

NWO – Jeugd en digitalisering impact op identiteitsontwikkeling en kansengelijkheid

UTWENTE – Hoe digitalisering leidt tot grotere sociale ongelijkheid