Terugblik Symposium digitale autonomie in het mbo
Hoe kunnen mbo-instellingen, -docenten, beleidsmakers en sectororganisaties gezamenlijk bouwen aan digitale autonomie? Dat was de insteek van het eerste symposium over Digitale Autonomie in het mbo: Publieke waarden beschermen in tijden van Big Tech en AI op woensdag 29 oktober 2025. Een terugblik.
Over het symposium
Het event werd georganiseerd door Universiteit Utrecht (Governing the Digital Society), Practoraat Mediawijsheid & Burgerschap en MBO Digitaal (MBO Raad) en ondersteund door de Nederlandse UNESCO Commissie. Onderwijsprofessionals, scholen en publieke organisaties in het mbo hebben momenteel weinig invloed op de ontwikkeling van AI en EdTech en ook onderzoek blijft achter. Nu de invloed van Big Tech verder toeneemt, neemt de grip van de publieke sector af. Daarom is het tijd om werk te maken van digitale autonomie: het vermogen van het mbo om zélf richting te geven aan technologische innovatie, in lijn met publieke waarden en onderwijskundige en pedagogische behoeften en ambities.
De vragen
Centrale vragen deze dag waren: hoe beïnvloeden AI & EdTech het mbo, op de werkvloer en in het klaslokaal? Hoe behouden we pedagogische en professionele zeggenschap over AI & EdTech die ontwikkeld zijn door bedrijven met commerciële belangen? Hoe zorgen we dat AI & EdTech bijdragen aan diversiteit en kansengelijkheid in plaats van die te ondermijnen? En hoe ontwikkelen en implementeren we publieke en meer duurzame alternatieven voor een dominante AI-infrastructuur van Big Tech?
Met SURF en Npuls wordt gekeken naar een mogelijk vervolg.
Teruglezen
Lezing
José van Dijck laat in haar keynote zien hoe verhalen over de arbeidsmarkt en AI — zoals 'Programmeren heeft z’n langste tijd gehad' — ons denken kunnen sturen. Ze vraagt ons kritisch te blijven tegenover deze narratieven, gepusht door Big Tech.
Workshop
In het middagdeel van het symposium verzorgen Niels Kerssens en practor Wouter van der Horst de workshop 'Speculatieve toekomstbeelden in het mbo' Niels start met een kijk-tip: Ruha Benjamin en haar Ted talk 'Is Technology Our Savior - or Our Slayer?' met de vraag of utopische en dystopische toekomstbeelden tegenstrijdig zijn. Lees ook hun opiniestuk in NRC.
Blogs
Joël de Bruijn was erbij op 29 oktober in Utrecht. Hij schreef er twee blogs over. Zijn conclusie na de openingskeynote over AI-narratieven en de workshop over speculatieve toekomstscenario’s : '’n voortdurende kritische blik op technologie is gepast’.